Albert Heijn, Aldi, Lidl, Plus en Wegdam moeten eierdozen aanpassen

Volgens Foodwatch schetsen de supermarkten op hun eierdoosjes en online ‘een onrealistisch beeld van het leven van leghennen tijdens de ophokplicht’. ‘Ze verzuimen het ook op het doosje of op het schap te vermelden dat er van vrije uitloop geen sprake is.’

Foodwatch klaagde al in maart 2024 over idyllische reclames over vrije uitloop van hennen op eierdoosjes tijdens een ophokplicht. In werkelijkheid zijn in Nederland de kippen opgehokt tot 24 april 2024, toen de Rijksoverheid de ophokplicht geheel introk. Foodwatch diende daarom klachten in over teksten over de kippen op de eierdoosjes zoals ‘overdag genieten zij van de vrije uitloop waar ze zich heerlijk kunnen uitleven’. Ook maakte de stichting bewaar tegen illustraties van kippen die vrij rondscharrelen in een weiland met bloemen.

De RCC stelde Foodwatch in het gelijk en beoordeelt de verpakkingen van eierdoosjes bij vijf supermarkten als misleidend. De Commissie vraagt de supermarkten dan ook aan om ‘niet meer op een dergelijke wijze reclame te uiten’. Het gaat bij Aldi, Plus en Wegdam (Dekamarkt) om vrije uitloopeieren en bij Lidl om biologische eieren. De Albert Heijn ging zowel bij vrije uitloop als bij biologische eieren de fout in. Deze supermarkten zullen de verpakking van hun eieren moeten aanpassen zodra er weer een ophokplicht wordt ingesteld. Er loopt nog een bezwaartermijn van 14 dagen waarin de supermarkten bezwaar kunnen maken tegen de uitspraken. Doen zij dit niet, dan wordt het besluit definitief.

Ekoland zocht contact met Albert Heijn en Lidl voor een reactie omtrent de biologische eieren. Lidl heeft in zijn verweer aangegeven dat het de verpakking niet kan aanpassen bij elke noodsituatie, zoals een ophokplicht. Albert Heijn moet nog een reactie geven.

Reactie BPV

Foodwatch spande de zaak aan tegen de supermarkten, niet zo zeer tegen de pluimveesector. Omdat het de sector wel raakt, geeft Dick de Koning van de Biologische Pluimveehouders Vereniging (BPV) desgevraagd een reactie. De Koning geeft aan dat er vanuit de BPV geen contact is geweest met de desbetreffende supermarkten. Een pluimveehouder heeft volgens hem geen invloed op wat er op een etiket staat. „Als de eieren het erf verlaten, houdt het voor ons ook op. Maar, wij organiseren wel open dagen en willen zo graag laten zien hoe het er bij ons aan toe gaat.” De Koning geeft aan dat er niet altijd ophokplicht is in Nederland. Hij benadrukt dat de bezetting in de stal bij biologische kippen beduidend lager is. „De pluimveehouder heeft er alles aan gedaan om de kippen naar buiten te krijgen. De uitloop is nog steeds net zo mooi als wanneer er wél kippen lopen. Alleen de wet houdt het tegen. En die wet, die is belangrijk om de verspreiding van het virus tegen te gaan.”

Ophokplicht

De Europese Unie besloot in augustus 2023 dat eieren van opgehokte kippen onbeperkt als ‘vrije uitloop’ eieren mogen worden verkocht, ook bij langdurige ophokperiodes. Voorheen mochten deze eieren maximaal 16 weken als vrije uitloop worden verkocht, waarna ze als scharreleieren moesten worden gelabeld. Er is volgens Foodwatch spraken van een ‘toegestane misleidende naam’. De organisatie verbaasd zich er echter ook over dat er extra valse claims en onjuiste illustraties op de eierdoosjes worden gezet door de supermarkten. Ook bij biologische eieren bleek dit het geval.

Hoe moet het dan?

Vrije uitloop is sinds eind 2020 maar zeer beperkt mogelijk door de vogelgriep. Hoe moet het dan wel volgens Foodwatch? Anke Bakker: „We vinden het al erg genoeg dat die benaming ‘vrije uitloop’ van Europa mag. Het is goed dat nu duidelijk is dat extra claims op de verpakking die niet waar zijn, niet zijn toegestaan. Als het aan ons ligt communiceren die producenten standaard op hun eierdoosjes dat, ten tijden van ophokplicht, ook de benaming gecorrigeerd wordt.” Bakker vervolgt. „De vogelgriep is bijna jaarrond in Nederland aanwezig. Wat we het allerliefste willen is dat de oorzaak wordt aangepakt. Hoe kunnen we nu, met de wetenschap dat de kippen vaak opgehokt, de dieren zo houden dat ze zich naar hun aard kunnen gedragen.

Meer klachten

Foodwatch diende meer klachten in over misleidende eierdoosjes. De klachten tegen Blije Kip (buitenei, biologisch en vrije uitloop), Jumbo (vrije uitloop en biologisch) en Rondeel van Albert Heijn zijn afgewezen. Foodwatch maakt bezwaar tegen de uitspraken over Blije Kip en zal de overige uitspraken nog nader bestuderen voor mogelijke vervolgstappen.