De eerste editie Dag van de Landbouw
Xander won in 2023 een Nuffield scholarship en deelde zijn ervaringen over zijn wereldreis. Hij stelde zichzelf de vraag: wat is de potentie van leernetwerken voor de toekomstgerichte landbouw? „We hebben een transitie nodig van kennis. Maar ook van sociale verhoudingen om de landbouw toekomstgericht te krijgen”, concludeerde Beks. „En er is lef nodig.” Dat sloot goed aan op de film Six Inches of Soil, waarin drie jonge boeren worden gevolgd in het eerste jaar van hun regeneratieve bedrijfsvoering. Hierop vulde Beks aan: „Gedurende mijn reis ben ik de makers tegengekomen en mede daardoor heb ik de vertoning ingezet om (‘practice what we preach’) met elkaar kennis te delen op deze wijze (een film die wereldwijde beweging brengt).
Met Six Inches of Soil willen de filmmakers een stem geven aan regeneratieve boeren en laten zien hoe goed een regeneratief bedrijf is voor de omgeving. De film geeft een goed beeld van de problemen waar de geportretteerde jonge boeren uit Engeland tegen aanlopen. Zo werkt Anna Jackson, elfde generatie akkerbouwer en schapenhouder uit Lincolnshire, hard aan het verbeteren van haar bodemkwaliteit. En gaan Adrienne Gordon, kleinschalige vollegrondsgroenteteelster uit Cambridgeshire, en Ben Thomas, gras gevoerd vleesveehouder, de lokale markt op. Maar die lokale markt, daar moeten ze eerst nog tussen zien te komen. Zoals een van de regeneratieve boeren constateert: „Mensen besteden makkelijk 8 tot 10 euro aan koffie en taart, maar vinden 2,50 euro voor een salade al snel te veel.”
De jonge ondernemers gaan op bezoek bij ervaren collega’s met een vergelijkbare bedrijfsvoering. Zo gaat Anna Jackson langs bij Marina O’Connell, die arme grond heeft omgetoverd tot een productief en prachtig land met goede lokale afzet. Ondanks dat de grond in de begin jaren niet geschikt was voor rooigewassen, haalt Marina er nu kwalitatief goede wortelen en pastinaken uit doordat de bodem gezonder is geworden. Naast een gezonde financiële bedrijfsvoering had het regeneratieve bedrijf van Marina een mooi effect op de omgeving. Voordat Marina’s tuinderij zich bovenop de heuvel vestigde, overstroomde het dorp onderaan de heuvel vaak. Al een paar jaar nadat het bedrijf was gestart werd het aantal overstromingen in het dorp minder. „Dat komt doordat het watervasthoudend vermogen van de grond is verbeterd, en door de aanplant van struiken en bomen”, verteld Marina. En in de droge zomer van 2022 stond het kruidenrijke grasland van Treveddoe farm van Ben Thomas er groen bij in vergelijking met zijn buren, doordat de kruiden dieper wortelen. Met het gras gevoerde vleesvee dat ook van bomen en struiken kan eten slaat Treveddoe farm meer CO2 op dan dat het bedrijf uitstoot.
De conclusie van de drie nieuwe regeneratieve boeren was dat het loont om een risico te nemen. „Probeer nieuwe gewassen uit en kijk zelf of ze geld opbrengen of niet. Richt je op het eindproduct: de biefstuk van jouw koe, het brood van jouw graan. Ga ervoor.”
Naast de film vertoning was er een paneldiscussie over samen leren in regio Alblasserwaard-Vijfheerenlanden waar Beks met zijn boerderij landschap onderdeel wordt van een Agrifood campus.
Meer weten?
Luister de podcast Food 2 lead the future over het onderzoek van Beks. Binnenkort komt ook de website www.dagvandelandbouw.nl online.
Wil je meer weten over de film? Er is een boek uit en online leesmateriaal (engelstalig) op https://www.sixinchesofsoil.org/.
Tekst: Marquerite Stelling
Beeld: Six inches of soil