‘Bodemboeren’ in première

In 2014 zijn we gestart met het maken van de film Bodemboeren. Daarin komen vijf boeren in beeld, die vertellen waarom en hoe zij voortdurend experimenteren en observeren om duurzamer met hun bodem om te kunnen gaan. We verwachten dat de film boeren en anderen in de sector vruchtbare nieuwe ideeën en invalshoeken zal bieden. Daarbij hopen we natuurlijk dat de geportretteerde ondernemers hen motiveren om ook zelf verdere stappen te gaan zetten.

Het idee voor een film over vernieuwende 'bodemboeren' ontstond begin 2013 al, in een workshop van het Initiatief Bewust Bodemgebruik, een klein, zelfsturend team van rijksambtenaren en bodemprofessionals uit het bedrijfsleven. De vraag was hoe het Initiatief zich met zijn werk tot een groter publiek zou kunnen richten. Nu is de bodem als vakterrein aanzienlijk breder dan alleen de landbouw, maar de aarde als oorsprong van ons voedsel is maatschappelijk gezien natuurlijk zeer aaibaar. Met succes ging het Initiatief Bewust Bodemgebruik achter financiering aan, en zo kwam het dat onze camera zijn eerste profielkuil in dook.

De 'filmcast' bestaat uit een vijftal biologische boeren die, verspreid over het land, actief zijn in veehouderij, akkerbouw, tuinbouw, compostering, natuurbeheer en zorg - en allerlei combinaties daarvan. Samen vertellen zij in wezen een 'nieuw bodemverhaal': een weefsel waarvan de afzonderlijke draden weliswaar bekende en soms zelfs urgente bodemthema's vormen, maar die pas in hun samenhang werkelijk betekenis krijgen. Alle boeren lijken daar langs hun eigen route de vinger achter gekregen te hebben, en met een verfrissend zelfvertrouwen en een zekere couleur locale schakelen ze tussen diepzinnige bespiegelingen en de technische details van hun eigenwijze aanpak.

Twee referenten uit de onderzoekswereld onderstrepen het belang van de bodemecologie nog extra, als kadering voor de verhalen van de hoofdrolspelers. Met hun vernieuwingen mikken zij met bevredigend succes op structureel minder grondbewerking, betere bodemstructuur en waterhuishouding, meer biodiversiteit in de bodem zelf en het landschap als geheel, sluiting van regionale kringlopen, vastlegging van atmosferische koolstof, minder inputs aan minerale meststoffen en fossiele brandstoffen. En dat alles voor producten die de consument werkelijk weet te waarderen. Het Jaar van de Bodem kan beginnen.