Op zoek naar het ideale bodemprofiel

Volgens de bodemkaart is de kas van Siete Neef, eigenaar van het kasbedrijf Beleaf, gebouwd op zeer geschikte tuinbouwgrond. We scharen ons rond de profielkuil en kijken wat we aantreffen. Op het oog lijkt de bodem goed doorwortelbaar, ook in de diepere lagen zijn wortelgangen zichtbaar.

Jan Bokhorst legt uit hoe belangrijk regenwormen zijn bij de opbouw van de bodem. Hij noemt de drie belangrijke groepen: 1. Rode wormen, vaak licht aan de onderkant. Dit zijn strooiselbewoners en leven van afgestorven organisch materiaal. 2. Grauwe wormen, zowel boven als onder grijs van kleur. Deze wormen eten zich door de grond en brengen structuur. Teveel grauwe wormen leidt tot verkitting, een probleem dat soms opduikt bij rooigewassen. 3. Pendelaars eten blad dat op de grond ligt en trekken het materiaal de verticale gang in. Deze verticale gangen zorgen voor lucht in de bodem en afwatering na intense regenval.

Naast aanbod van voedsel hebben regenwormen, en vooral de pendelaar, ook huisvesting nodig. Na verstoring ofwel afbraak van de woning, heeft de pendelaar een kleine overlevingskans. Vandaar dat deze wormen slecht tegen grondwerking kunnen. In de teeltsysteem waarbij nauwelijks grondbewerking plaatsvindt en bovendien veel voedsel beschikbaar is, verwerven pendelaars zich een plek in het bodemprofiel. De gangen die de pendelaars nalaten zijn gunstig voor wortels die hierdoor in de diepere lagen kunnen doordringen.

In het kas bodemprofiel zijn wel gangen zichtbaar, maar de pendelaars zelf zijn verdwenen. Al met al valt de beoordeling van de bodem positief uit. Wel adviseren de aanwezige collega’s om de bodem minder intensief te bewerken. Vooral freezen geeft verstoring. Siete zelf aarzelt nog, want als tuinder vormt de frees een veel gebruikte grondbewerker.

Een kenmerk van de ideale bodem is een kruimelstructuur waarbij de organische stof naar beneden toe langzaam afloopt. Door verticale gangen zijn de wortels in staat ook de diepere lagen te doorwortelen. Het zorgvuldig bekijken van de beworteling geeft een goede indicatie voor uw bodemkwaliteit. Hoe vaker u graaft en hoe meer u kijkt, hoe meer informatie en inzicht ontstaat.
Na afloop van onze bijeenkomst spreken we af bij elk bezoek eerst een profielkuil te graven.