Eerlijke prijs, grond en bewustwording rode draad congres Groenboerenplan

Tijdens de dertig workshops op het congres van het Groenboerenplan in samenwerking met het Future Food programma van Universiteit Utrecht domineerden drie grote thema’s, vertelt Bregje Hamelynck van de federatie van Agro-ecologische boeren, een van de initiatiefnemers. „Het eerste was ‘true pricing’. De externe factoren, zoals milieubelasting, meenemen in de prijs van je producten. En hoe je dat kunt doen. Doe je dat met accijns op bijvoorbeeld op kunstmest of bestrijdingsmiddelen of juist met een Btw-verlaging voor biologische producten.”

Grondverwerving

Een ander centraal thema was grond. „Om precies te zien hoe kunnen via een duurzaam grondbeleid boeren toegang geven tot betaalbare grond zodat ze hun bedrijf kunnen vergroenen”, aldus Hamelynck. De ambitie van het Groenboerenplan is 600.000 hectare in 2030, één derde van de landbouwgrond, en daarna door naar de 100 procent.

Piekbelasters

„Dat is ook wat wij minister Van der Wal voorhouden bij het plan voor piekbelasters dat zij vrijdag waarschijnlijk gaat aanbieden. Wij denken aan een grondbank waaraan gangbare boeren - een deel van - hun grond zouden kunnen verkopen, in ruil voor duurzame pacht, zodat ze met dat geld de bank kunnen aflossen en hun bedrijf kunnen vergroenen. En tegelijkertijd - met 80 koeien en 80 hectare - de mogelijkheid bieden genoeg te verdienen op een fatsoenlijke manier hun pensioen op te bouwen.”

Publiekscampagne

Tot slot willen de organisaties achter het Groenboerenplan met een publiekscampagne burgers ervan bewust maken dat de keuze voor biologisch voedsel een keuze is voor een gezonde omgeving. Hamelynck. „En dat een gezonde landbouw niet zonder natuur kan en omgekeerd. Natuurinclusieve landbouw heeft biodiversiteit en bodemkwaliteit nodig om ziektes en plagen te voorkomen. En de natuurgebieden hebben natuurinclusieve landbouwgronden nodig om een robuust gebied te creëren waar insecten en inheemse planten weer kunnen floreren. Iets was niet haalbaar is als de natuur als een postzegel in een groene woestijn moet overleven.”

Boerenprotesten aanleiding

Het idee voor het Groenboerenplan ontstond vorig voorjaar, meldt Hamelynck verder. „De aanleiding waren de boerenprotesten die losbarstten na de bekendmaking van het kaartje van Van der Wal over de stikstofreductiedoelstellingen per gebied. Als groene boeren voelden wij de behoefte om te laten zien dat natuurinclusief boeren kán. Maar dat er ook nog een heleboel moet gebeuren om de hobbels op de weg naar groenboeren op te lossen."

Tafels Landbouwakkoord

„Vanuit onze ervaring met het overheidsbeleid hebben we tien punten opgesteld die aangeven waar de veranderingen noodzakelijk zijn om de landbouwtransitie echt mogelijk te maken", vervolgt Hamelynck. Samen met onze collega’s vanuit de wetenschap, grondfondsen, natuur- en milieuorganisaties, financiële instellingen en andere boerenorganisaties werken we nu aan oplossingen, onder anderen aan de diverse tafels van het Landbouwakkoord.”

Beter zichtbaar maken

Omdat de initiatiefnemers de behoefte hadden om de diverse oplossingen die er al zijn beter zichtbaar te maken ontstond het idee voor het congres dat afgelopen zaterdag werd gehouden. In meer dan dertig workshops waren meer dan honderd sprekers betrokken bij de presentatie van deze oplossingen. En dat gaf volgens Hamelynck een enorme positieve energie. „Zien wat er allemaal al kan met vertegenwoordigers die dit ook in de praktijk al toepassen geeft hoop voor de realisatie van de transitie."

Politiek aan zet

Hamelynck opnieuw: „Het is nu wel aan onze politici en beleidsmakers om deze kansen te benutten en moedig te zijn in de werkelijke omslag die er nodig is. Boeren willen die transitie wel aan, maar zoals ieder van ons hebben boeren wel een duidelijk perspectief en inkomenszekerheid nodig om met hebben en houden een nieuw pad op te gaan. Boeren met ervaring in deze diverse groene landbouwmethoden willen graag hun kennis en ervaring delen.”

De initiatiefnemers waren blij met het totaal van 350 bezoekers. „Alleen het aandeel beleidsmakers en politici viel tegen. Daarmee gaan we op een ander moment, niet op een zaterdag, in gesprek.”, aldus Hamelynck ter besluit.