UPDATE | BBB lijkt grootste te worden in alle provincies behalve Utrecht: 'Nederland is het beleid zat'

Update 13.00 uur:

Zeven van de twaalf provincies zijn klaar met tellen. In Fryslân, Groningen, Drenthe, Overijssel, Flevoland, Zeeland en Limburg is BBB de grootste partij geworden. In Noord-Holland, Zuid-Holland, Noord-Brabant en Gelderland wordt nog geteld, maar ook daar gaat BBB waarschijnlijk met de winst aan de haal. In Utrecht is men nog druk aan het tellen, maar daar lijkt GroenLinks de verkiezingen te gaan winnen. BBB staat daar op plek twee.

Hieronder een overzicht van de provincies die uitgeteld zijn:

Fryslân

1. BBB (14 zetels)
2. PvdA (5 zetels)
3. CDA (4 zetels)

Groningen

1. BBB (12 zetels)
2. PvdA (5 zetels)
3. GroenLinks (5 zetels)

Drenthe

1. BBB (17 zetels)
2. VVD (4 zetels)
3. PvdA (4 zetels)

Flevoland

1. BBB (10 zetels)
2. VVD (4 zetels)
3. PVV (3 zetels)

Overijssel

1. BBB (17 zetels)
2. CDA (4 zetels)
3. VVD (4 zetels)

Limburg

1. BBB (10 zetels)
2. PVV (6 zetels)
3. CDA (5 zetels)

Zeeland

1. BBB (9 zetels)
2. PvdA/GroenLinks (6 zetels)
3. CDA (5 zetels)

Eerste Kamer

In de Eerste Kamer pakt BBB 15 van de 75 zetels. GroenLinks en PvdA pakken volgens deze schatting ook 15 zetels, waardoor nog niet bekend is wie de grootste gaat worden. Wat wel duidelijk is, is dat de coalitiepartijen enorm inleveren. De VVD gaat van 12 naar 10 zetels, het CDA gaat van 9 naar 5 zetels. Caroline van der Plas, Tweede Kamerlid van de BBB: „Nu is het tijd om de burger serieus te nemen. Ik sta open voor een gesprek met iedereen. Ik zou het schandalig vinden als partijen nu niet met ons willen samenwerken."

Noord-Holland

De BoerBurgerBeweging pakt volgens de exitpoll direct de winst in Noord-Holland. De partij pakt negen zetels volgens het onderzoek van Ipsos, meer dan iedere andere partij. 14,3 procent van de stemmen gaat naar de BBB.

„Dit is boven verwachting, dit hadden we absoluut niet verwacht", zegt BBB Noord-Holland-lijsttrekker Ingrid de Sain. „Maar het is een poll, dus we moeten voor de zekerheid nog even afwachten."

„Dit kan er toe leiden dat we de grootste in Nederland gaan worden", zegt Caroline van der Plas van BBB. „Dit had ik echt niet verwacht."

Een andere winnaar is de Partij voor de Dieren, dat van drie naar vijf zetels gaat. Ook Volt en JA21 winnen flink. De coalitiepartijen van het Rijk leveren flink in, de grootste verliezer is Forum voor Democratie (van acht naar een zetel).

Geograaf Josse de Voogd noemt Noord-Holland 'Nederland in het klein, met een iets zwaarder gewicht voor de steden'. De provincie heeft alles, industrie, steden en platteland. Forum voor Democratie werd er vier jaar geleden nog de grootste partij.

Overijssel

Na de exitpoll in Noord-Holland volgde het onderzoek voor Overijssel. Liefst eenderde van de kiezers heeft volgens de poll op de BBB gestemd. Daarmee komt de partij binnen met liefst 17 zetels. Het betekent een monsterscore voor BBB, dat vanavond in Bathmen (OV) de verkiezingsavond heeft.

„Dit overtreft alle verwachtingen", zegt BBB Overijssel-lijsttrekker Carla Evers. „Maar het is ook een groot signaal dat het anders moet. Als je deze cijfers ziet, ja er gaat een andere wind waaien. We gaan het niet alleen doen, maar het gaat wel anders. De mens weer centraal."

Van der Plas: „Eerst Noord-Holland al en nu dit al. Als dit zo doorgaat worden we de grootste. We gaan voor gezond verstand en realistisch beleid. Mensen op het platteland willen de boeren houden, maken zich zorgen. De kiezer heeft gesproken."

Brabant

Ook in Noord-Brabant wordt BBB de grootste, als de exitpoll klopt. De partij pakt er 12 zetels en verslaat de VVD ruimschoots. „Nederland heeft duidelijk laten zien dat ze het beleid zat zijn", zegt Van der Plas. „De trein in Den Haag dendert maar door en wij stoppen die trein. We gaan zeker meebesturen."

„We gaan het hier op zijn Brabants oplossen", zegt de Brabantse BBB-voorman John Frenken. „Dat betekent betere natuurdoel-analyses om Brabant weer van het slot te krijgen."

Exitpoll

Onderzoeksbureau Ipsos verzorgt de exitpolls in opdracht van NOS. De omroep heeft gekozen voor drie provincies (Noord-Holland, Overijssel en Noord-Brabant) die een afspiegeling vormen van heel het land. Op basis van de exitpolls uit de vier provincies wordt ook een prognose gemaakt voor de Eerste Kamer, die uiteindelijk via de provincies wordt gekozen over enkele maanden.

Een exitpoll komt tot stand door aan kiezers buiten het stembureau te vragen wat ze hebben gestemd. Het is dus geen definitieve uitslag, die volgen later vannacht en morgen als alle stemmen zijn geteld. De foutmarge wordt geschat op zo'n twee á één zetels. Het opkomstpercentage wordt geschat op 60 procent, dat is vrij hoog.

Dit bericht wordt van updates voorzien.