129 miljoen: flinke impuls vanuit Nationaal Groeifonds voor regeneratieve landbouw

Het programmavoorstel Re-Ge-NL is ingediend door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Het is ontwikkeld door Next Food Collective, Wageningen University & Research, Rijksuniversiteit Groningen en Universiteit Utrecht in samenwerking met 54 partners uit het hele voedselsysteem. Boerencoöperaties en -netwerken, ketenpartijen, financiële instellingen, kennis- & technologieleveranciers en onderwijs- & onderzoeksinstellingen starten gezamenlijk in 2024 met de uitvoering.

Versnelling mogelijk maken

Regeneratieve landbouw kent geen vaste definitie. Herstel van ecosystemen, verbetering van bodemvruchtbaarheid, waterhuishouding en biodiversiteit staat hierbij centraal. Daarnaast kan regeneratieve landbouw een positieve bijdrage leveren aan de maatschappelijke en economische positie van boeren.

Adviescommissie NGF: „Het voorstel Re-Ge-NL biedt een mogelijke oplossing voor de brede landbouw milieuproblematiek en tracht een versnelling van de transitie te bewerkstelligen. Voor de gemiddelde boer is de overstap naar een regeneratieve manier van werken soms onhaalbaar door gebrek aan kennis, economisch perspectief of werkende voorbeelden. Re-Ge-NL adresseert deze knelpunten door een integrale systeemaanpak en met bottom-up betrokkenheid van boeren. Zo zal worden aangetoond dat en hoe een transitie mogelijk is.”

1000 boeren in transitie

Het programma Re-Ge-NL is erop gericht om met de sector knelpunten in de transitie naar regeneratieve landbouw op te lossen. Door in de praktijk te laten zien dat de transitie haalbaar en aantrekkelijk is zorgt Re-Ge-NL voor een systeemomslag en transitieversnelling. Het praktisch doel van het programma is dat 1.000 Nederlandse boeren daadwerkelijk de transitie maken voor 2030 en dat ten minste 10.000 boeren en adviseurs kennis vergaren over regeneratieve landbouw praktijken. De uiteindelijk beoogde uitkomst is dat landbouw met een positieve impact op natuur en klimaat het nieuwe normaal wordt.

Peter Groot Koerkamp, hoogleraar Agricultural Biosystems Engineering en coördinator voor de inbreng van WUR in Re-Ge-NL: „Een breed pallet aan mensen van zowel Wageningen University als Wageningen Research uit de sociale, milieu-, plant- en dierwetenschappen hebben meegewerkt aan het voorstel en zullen gezamenlijk boeren en ketenpartijen gaan ondersteunen om Regeneratieve Landbouw in Nederland mogelijk te maken”.

Wouter-Jan Schouten, directeur Sustainable Food Systems bij Next Food Collective en regisseur van het voorstel: „Met Re-Ge-NL gaan we een internationaal voorbeeld voor de transitie naar regeneratieve landbouw creëren. Dit kan doordat we met een uniek consortium van spelers uit het hele voedselsysteem samenwerken, waarbij het eigenaarschap voor de transitie bij boerencoöperaties en -netwerken ligt die allen willen werken aan een grote diversiteit van toekomstbestendige boeren bedrijfsmodellen en daarmee de status quo zo snel mogelijk willen doorbreken.”

Niet persé bio, wel minder input

Schouten: „Wij willen boeren naar een regeneratief systeem helpen, ook boeren die niet biologisch zijn. Het gaat om natuur positieve uitkomsten, niet om de wijze waarop. Wij willen niet voorschrijven welke landbouwpraktijken gebruikt dienen te worden. Bio is geen doel op zich, maar er zal uiteindelijk wel toegewerkt worden naar veel minder input dan regulier. Biologisch-regeneratief is een mooie uitkomst, maar er is ook ruimte voor andere boeren.”

Een belangrijk onderdeel van het project is de monitoring. Bij alle boeren wordt een nulmeting uitgevoerd. Afhankelijk van de locatie, het type bedrijf en bijvoorbeeld de grondsoort zullen de doelen rondom CO2 vastlegging en biodiversiteit worden vastgesteld.

Samen sterker

Maarten van Dam, van regeneratieve boerderij Schevichoven en agrarisch projecten buro Farwin: “Wij zijn trots op onze regeneratieve permacultuur op Schevichoven, maar kunnen het niet alleen. Wij geloven dat Re-Ge-NL obstakels zal wegnemen en de transitie sterk zal versnellen: Gelijktijdig inzetten op alle knelpunten zoals afzet, kennisdeling en financiering is de enige manier om de urgentie het hoofd te bieden en regeneratieve landbouw de nieuwe norm te laten worden!”