Luchtvrachtvrij geeft kansen voor biologisch in Europa

Het afrijpen van vruchten is inmiddels zo goed geregeld in Nederland dat luchtvracht in principe niet meer nodig is. Als hoogste piekbelaster in stikstof heeft Schiphol de afgelopen tijd geen goede reputatie opgebouwd. Daar wil Udea liever niets meer mee te maken hebben. En het hoeft gelukkig ook niet. Door bijvoorbeeld de teelt van hun verse kruiden naar Europa te verplaatsen heeft het bedrijf geen luchtvracht meer nodig.

Wurgcontracten

René Oosting, inkoop coördinator AGF: „Om heel eerlijk te zijn is het onmogelijk om te controleren of er in de keten luchtvracht heeft plaats gevonden. Er zijn genoeg importeurs die nog steeds als een boot vertraagd is of als ergens anders de producten beter zijn, de tekorten aanvullen met luchtvracht. Als inkoper weet je dit veelal niet en zie je dit op het papierwerk niet terug. Toch durf ik te garanderen dat er geen luchtvracht heeft plaats gevonden, omdat je moet kijken naar de bron van het probleem. Vertraagde boten, mislukte oogsten, tekorten op de markt: het zijn allemaal situaties van onmacht. Maar als je een contract hebt met een retailer waarbij je voor het blok wordt gezet om te moeten leveren voor de laagste prijs kun je vaak niet anders dan per luchtvracht inkopen. Wij hebben geen contracten met onze leveranciers. Als een levering vertraagd is dan is het product tijdelijk niet leverbaar. We moeten stoppen met het idee dat alles altijd maar verkrijgbaar is. Hetzelfde geldt voor seizoensproducten.”

Keten inrichten op lokaal

„Vroeger kwam de knoflook nog uit China, maar die hebben we drie jaar geleden, net als de blauwe bessen, bij onze Spaanse telers kunnen introduceren. Ze leveren een fantastische kwaliteit. Daar kan de Chinese variant niet tegenop. En voor verse knoflook kiezen we voor Nederlandse bodem, van Demeter kwaliteit. Maar ook op Europees niveau zijn er stappen te maken. Zo hebben we de teelt van kruiden in pot verplaatst van België naar Nederland. Door samen te werken met onze telers, teeltplannen mee te ontwikkelen en te zorgen voor afzetgarantie, kunnen we producten lokaler gaan telen. Daarnaast proberen we jaarrond alternatieven aan te bieden voor seizoensproducten. Groene asperges van Nederlandse bodem zijn bijvoorbeeld maar heel tijdelijk leverbaar. Maar steeds meer consumenten hebben door dat Bimi een hele goede vervanger is die wel jaarrond leverbaar is.”

Verleiden met nudging

„Consumenten willen graag met de seizoenen mee-eten, maar zodra ze in de winkel staan verwachten ze wel jaarrond blauwe bessen te kunnen krijgen. Dat zijn natuurlijk ook seizoensgebonden producten. Ik geloof niet dat je met informatie, zoals seizoenskalenders, consumenten stimuleert om de juiste keuzes te maken. Door seizoensproducten uit te lichten in het schap kun je klanten beter verleiden. Geef aan het begin van je winkel aan welke garanties jij kunt geven, zoals dat er geen voedsel wordt weggegooid en dat er geen luchtvracht plaats vindt. Op basis van vertrouwen kun je zorgeloos je wagentje vullen.”

„Keuzes maken is makkelijker gezegd dan gedaan” vervogt Oosting. „Blijven doen waar je in gelooft, dat is pas de echte uitdaging. Voor mij is dat bouwen aan een transparante keten waar we boer en consument kunnen verbinden. Waar ruimte is voor ieder om een eerlijke boterham te verdienen. Waar we bewust kiezen voor producten uit ons kikkerlandje en buiten het seizoen altijd voorkeur geven aan Europese alternatieven. Waar luchtvracht overbodig is en niet meer past in de keten. Durven te innoveren om ook voor de lange termijn biologisch boeren interessant te laten zijn. Durven te investeren in alternatieve verdienmodellen zoals bij onze koolstofboeren en meer ruimte maken voor boeren die willen omschakelen naar biologisch en door groeien naar Demeter. De basis waarop ik mijn keuzes iedere dag weer maak.”