Gedoodverfde kandidaat-landbouwminister BBB niet beschikbaar voor nieuwe kabinet: 'Nooit politieke ambities gehad'
Dijkhuizen analyseert hardop, als hem wordt gevraagd naar een terugblik op de verkiezingsavond: „De kiezer heeft gesproken. De uitslag zal bij sommigen tot vreugde leiden, bij anderen tot verdriet. Het is in elk geval duidelijk dat de coalitiepartijen een enorme klap hebben gehad. Zij zijn maar liefst 37 van hun 76 zetels kwijtgeraakt. De coalitie is door de kiezer keihard met beide benen op de grond gezet. De uitslag betekent dat de huidige rigide stikstofaanpak in elk geval de prullenbak in kan.”
Focus op krimp
Volgens de ervaren landbouwadviseur wil de kiezer dat ook niet meer. „Bestaanszekerheid was een heel belangrijk thema van deze verkiezingen. Nederlanders hebben zorgen of ze de boodschappen nog wel kunnen betalen. Het fonds met 25 miljard dat uitgetrokken wordt voor onder andere het uitkopen van boeren, kan beter ingezet worden om de belastingen of accijns te verlagen. Ik verwacht dat dat geld hard nodig zal zijn. Uitkoop van bedrijven heeft bovendien nauwelijks effect en is een peperdure maatregel.”
Hij vervolgt: „Bij het demissionaire kabinet lag de focus op krimp. Dat komt met name omdat D66 in de coalitie zat. Het leek wel of de veehouderijsectoren op een hoog tempo de nek omgedraaid moesten worden. Innovatie werd mijns inziens nooit belangrijk genoeg gevonden. Ik verwacht dat de PVV, NSC, VVD en BBB daar wel meer ruimte voor gaan geven. Als ik naar de verkiezingsprogramma’s kijk, dan verwacht ik ook een realistischere stikstofaanpak op basis van meer metingen, waar innovatie onderdeel van gaat zijn.”
Innovatie
Innovatie is iets waar hij zich als voorzitter van de Topsector Agri & Food van 2014 tot 2019 voor inzette. „Nederland is groot geworden met innovatie en daar altijd sterk in geweest. Er worden prachtige systemen ontwikkeld, zoals de Lely Sphere en het koetoilet van Hanskamp. Deze systemen kunnen een enorme ammoniakreductie bewerkstelligen.
Ook precisielandbouw in de akkerbouw is een prachtige innovatie om minder gewasbeschermingsmiddelen te hoeven gebruiken. Geef deze bedrijven als politiek het vertrouwen en de financiële middelen om zich door te kunnen ontwikkelen. Zo stimuleer je innovatie. Die tijd gaf het vorige kabinet de bedrijven niet omdat het onhaalbare doelen in het regeerakkoord zette.”
De juridische houdbaarheid noemt hij ook een issue, omdat innovaties nu afgeschoten worden bij de rechter. „Er ligt een belangrijke taak voor de politiek om te zorgen dat de RAV-systematiek verbeterd wordt of er een ander systeem komt, zodat innovaties ook juridisch geborgd worden en ze niet bij de rechter afgeschoten kunnen worden.”
Minister van Landbouw?
Als de beoogde coalitie over rechts gaat, dan bestaat de kans dat de BBB ook mee mag doen. Caroline van der Plas (BBB) sprak in de media al eens uit dat ze Dijkhuizen wel ziet als een minister van Landbouw. „Ik ben al hartstikke druk voor mijn leeftijd. Ik volg het met enorme belangstelling vanaf de zijlijn, maar ik zet mij liever op een andere manier in voor de sector; dichterbij de boer en bij het bedrijfsleven. Ik heb nooit politieke ambities gehad.”
Als Van der Plas belt, zal hij haar in ieder geval grote complimenten overbrengen voor alles wat ze in de afgelopen jaren voor de sector heeft betekent. Dijkhuzen noemt dat 'echt heel erg goed'. „Wie mijn loopbaan kent, weet dat ik mij nog nooit in de politieke arena heb bevonden. Een ministerspost lijkt mij niet op het lijf geschreven. Ik vind het wel belangrijk voor de sector dat er iemand van buitenaf zit met kennis uit de praktijk. De NSC pleit voor vakministers. Daar ben ik wel voorstander van.”
Dijkhuizen benadrukt dat het niet als eerste moet gaan om de ‘poppetjes’. „De aandacht moet eerst bij de onderhandelingen over het regeerakkoord liggen op een goed fundament voor het beleid. Als het fundament daarin al niet goed is, dan maakt het niet uit wie er zit. Voor de boeren hoop ik daarom dat er fundamenteel ander landbouwbeleid gaat komen. De poppetjes komen daarna wel.”
