Milieucommissie Europees Parlement geeft groen licht voor toelating nieuwe veredelingstechnieken
Huitema: „zulke technieken, waaronder bijvoorbeeld CRISPR-Cas, zijn cruciaal in de transitie naar een duurzame en toekomstbestendige landbouwsector", laat hij weten. Hij vervolgt: „Ze versnellen het conventionele veredelingsproces aanzienlijk, waardoor op korte termijn gewassen kunnen worden ontwikkeld die weerbaar zijn tegen extreme weersomstandigheden en veelvoorkomende ziekten en plagen.'
Huitema vindt het hoopvol
Huitema: „Het toelaten van planten verkregen met nieuwe veredelingstechnieken komt precies op tijd. De effecten van klimaatverandering worden steeds voelbaarder voor Europese boeren, waardoor onze voedselzekerheid onder druk komt te staan. Tegelijkertijd zien we veredelingsbedrijven wegtrekken naar het buitenland, omdat tot nu toe de strenge Europese wetgeving innovatie in de weg zat. De positieve stemuitslag van vandaag betekent dat hier snel verandering in komt. Een ontzettend hoopvol signaal."
Huitema zette bij onderhandelingen in op drie punten. 'Allereerst dat de gewassen verkregen met deze technieken, soepeler gereguleerd worden dan de traditionele genetisch gemodificeerde organismen (GGO’s). Het belangrijke verschil is dat planten verkregen met nieuwe veredelingstechnieken ook in de natuur zouden kunnen ontstaan, of via conventionele veredelingsmethoden. GGO’s kunnen dat niet en moeten daarom strenger worden getest op bijvoorbeeld milieu-impact. Soepelere wetgeving voor nieuwe veredelingstechnieken geeft een cruciale impuls aan innovatie in de Europese biotechsector.'
Resistentie
Daarnaast zette Huitema in op een link met de ‘Green Deal’: het ontwikkelen van planten met nieuwe veredelingstechnieken moet geen doel op zich zijn, maar een middel om onze voedselzekerheid te garanderen in tijden van klimaatverandering en milieuverontreiniging. Huitema: 'Zo wordt er gestuurd op de ontwikkeling van planten die bijvoorbeeld meer droogte-resistent zijn, of beter tegen zeer natte perioden kunnen. Ook het gebruik van bijvoorbeeld gewasbeschermingsmiddelen kan worden verlaagd, doordat er bepaalde resistenties kunnen worden gekweekt.'
Tot slot is het volgens Huitema essentieel dat deze planten en zaden toegankelijk blijven voor boeren en kleine veredelaars. 'Daarom heeft het Parlement zich met grote consensus uitgesproken tegen de patenteerbaarheid van planten verkregen met nieuwe veredelingstechnieken.'
Zorgen in de biologische landbouw
Toch is er nog veel discussie over de bijdrage die CRISP-Cas kan leveren aan bijvoorbeeld droogte tolleratie. Zo stelt hoofd R&D Sjefke Allefs van Agrico dat dit soort planteigenschappen veel complexer in elkaar zitten, en niet met CRISPR-Cas zijn aan te passen. Klassieke veredeling voldoet hierin nog prima, 'CRISPR-Cas is geen kip met goude eieren' stelt Alefs.
Gentechnologieën zoals CRISPR-Cas, zijn niet toegestaan in de biologische landbouw. In het voorliggende wetsvoorstel is onduidelijk hoe de biologische landbouw vrij kan blijven van deze techniek. Ook de keuze vrijheid van de consument staat op het spel, gezien er bij aanname van de nieuwe wet geen labelingsplicht is.
Lees hier alle artikelen rondom gentechnologie en de biologische landbouw.
Rathenau Instituut: 'Twijfel over veiligheid onder Nederlanders'
Het Rathenau Instituut houdt zich al ruim 30 jaar bezig met onderzoek en debat over de impact van wetenschap, innovatie en technologie op de samenleving. De organisatie deed onderzoek naar hoe mensen denken over gentechniek.
'Uit focusgroepenonderzoek van het Rathenau Instituut blijkt dat Nederlandse burgers de nieuwe gentechnieken het liefst streng willen blijven reguleren. Ze twijfelen over de veiligheid ervan en willen op productetiketten kunnen lezen of deze technieken gebruikt zijn. Burgers onderkennen dat deze nieuwe technieken gewassen kunnen opleveren die beter bestand zijn tegen ziektes en de gevolgen van klimaatverandering. Tegelijkertijd hebben ze er weinig vertrouwen in dat deze technieken daadwerkelijk gebruikt zullen worden voor het oplossen van maatschappelijke problemen, omdat bedrijfsbelangen veelal voorop zullen staan.'
De mening van Nederlanders wijkt dus af van de weg die het Europese wetsvoorstel inslaat én van het standpunt dat de Nederlandse regering daarover heeft ingenomen. 'Het Europees Parlement is nu aan zet om de stem van burgers mee te nemen in de besluitvorming over versoepeling van de Europese ggo-wetgeving. Bij versoepeling van de regels zie ik een risico dat commerciële belangen de huidige intensieve landbouw in stand houden en de doelen van de Green Deal in gevaar komen.'
