Extinction Rebellion sluit zich aan bij groene boeren

In verschillende Europese landen, waaronder Nederland, gaan al een aantal weken de boeren de straten op, blokkeren snelwegen en steken afval in de fik. De protesten komen voort uit diverse redenen: onvrede met het Europese of nationale agrarische beleid, stikstofakkoorden, prijzen in supermarkten of Europese vrijehandelsakkoorden. Ook biologische boeren gingen massaal de straat op, volgens de organisatie van Europese biologische boeren.

Bondgenoten

Over overkoepelende thema lijkt vooral een strijd te zijn voor een ander, leefbaarder, landbouwbeleid. Verschillende milieu- en klimaatorganisaties hebben solidariteit uitgesproken met de boeren. In Frankrijk hebben XR en Greenpeace zich al eerder aangesloten bij de boeren. Ze riepen op tot solidariteit met de protesten om zo als bondgenoten het boerenbestaan te helpen verdedigen en bestaanszekerheid na te streven. Ook in Nederland sprak XR Landbouw, een Nederlandse campagnegroep van de internationale organisatie, zich afgelopen vrijdag uit voor de boeren via Instagram.

XR Landbouw erkent dat boeren door heel Europa in de klem zitten. ‘Het is logisch dat boeren boos zijn’. Ze worden onderdrukt door een liberaal systeem dat ertoe heeft geleid dat een handjevol multinationals ze dwingt zoveel mogelijk voedsel te produceren voor zo min mogelijk geld. ‘De belangrijkste reden van de boerenprotesten zijn lage inkomsten en een gebrek aan toekomstperspectief voor boeren’. Volgens de activistische beweging zullen de boeren de straat op blijven gaan – ook tegen opgelegde verduurzamingsmaatregelen - zolang de overheden geen beleid maken dat op de lange termijn bestaanszekerheid biedt voor de gehele sector.

Gemeenschappelijke vijand

Vanuit het besef dat de belangen van boeren en de klimaatbeweging hetzelfde zijn - denk aan gezond eten, fatsoenlijk werk en een ecologisch rijk platteland op een levende planeet – spreekt XR solidariteit uit. De beweging erkent dat ze het niet eens zijn met alle eisen en tactieken die de boeren bij de protesten gebruiken, maar benadrukt dat ze samen optrekken om de ‘gemeenschappelijke vijand’, de agro- en voedingsindustrie die boer en planeet vernietigt, de macht te onttrekken.

Belangrijk hier is dat boeren geen homogene groep vormen, verschillende organisaties met verschillende visies vormen de agrarische sector. In Nederland zijn er ook veel grootindustriële boeren. ‘Met hun organisaties – zoals BBB, Agractie en Farmers Defence Force – werken wij niet samen omdat zij de macht van de agro-industrie verdedigen’, aldus XR. Ze werken wel juist samen met biologische, agro-ecologische en gangbare boeren die systeemverandering willen. De beweging wil dus optrekken met de groene boeren die zich hard maken voor een ecologische transformatie in de landbouwsector en deze groep ondersteunen.

Een agro-ecologische eis

Al sinds het begin benadrukt de activistische beweging met klem dat het niet tegen de boeren is - een kritiek die ze vaker te horen krijgen - maar juist met de boeren samen wil optrekken in een transitie in de landbouw. XR eist een eerlijke transitie naar agro-ecologie; een toekomst die zij zien met een 100 procent ecologisch-biologisch landbouwsysteem waarin de macht bij boeren en burgers ligt. Volgens XR kan bestaanszekerheid voor de boeren alleen gerealiseerd worden in een duurzaam en rechtvaardig voedselsysteem waarbij biodiversiteit wordt hersteld en uitstoot van broeikasgassen wordt gestopt. Ook moet in dit agro-ecologische systeem de huidige machtsverhoudingen worden doorbroken. De belangen van boeren, burgers en natuur moeten (weer) centraal worden gesteld in plaats van de belangen van de agro-industrie en het grote geld.

De Nederlandse tak XR Landbouw voert al een aantal jaar actie voor een klimaatneutrale, eerlijke en ecologische landbouw in Nederland. Eerder richtte deze activistische beweging zijn pijlen op Rabobank met de eis dat de bank verantwoordelijkheid moet nemen voor het jarenlange financieren van de industriële landbouw, pesticiden en kunstmest. Ook heeft de campagnegroep XR Gifvrij in het najaar actiegevoerd bij de Tweede Kamer over de Europese stemming over de verlening van glyfosaat in de landbouw. De campagnegroep Big Agro Estafette voert door het hele land heen actie bij grote agro-industriële bedrijven zoals Friesland Campina, ForFarmers en Syngenta.