Microplastics via kunstmest over akkers: 'Fabrikanten vertragen verbod'
Onderzoek van de Plastic Soup Foundation heeft laten zien dat er in Nederland jaarlijks tussen de 90 en 670 ton aan onzichtbare stukjes plastic wordt gebruikt op de akkers in de landbouw en sierteelt. Dit plastic komt van een bepaalde variant kunstmest. Deze zogeheten controlled release fertilizers zijn zo ontworpen dat bolletjes kunstmest in een plastic verpakking zorgen voor een vertraagde afgifte. Boeren zijn er vaak niet bekend mee, blijkt uit navraag van Follow The Money.
Langzaam
Doordat stoffen als stikstof en fosfaat langzaam uit het bolletje sijpelen, profiteren de gewassen langer van een geleidelijke afgifte. Ook worden microplastics gebruikt als antiklontermiddel in sommige varianten van kunstmest, maar met deze methodes belanden er dus ook enorme hoeveelheden plastic in de akkers. Eerder werd al duidelijk dat landbouwfolie ook zorgt voor microplastics op landbouwgrond, schreef Ekoland over een onderzoek van de WUR.
Ondertussen raken wetenschappers en het RIVM steeds meer overtuigd dat er schadelijke gevolgen zijn voor mens en milieu. Er is nog veel onderzoek gaande naar de effecten van microplastics, maar het feit dat er nog zo weinig over bekend is baart ze zorgen. Pas over vijf tot acht jaar is er mogelijk sprake van verbod op zulke microplastics in landbouwproducten. De producenten van kunstmest melden dat er (nog) geen alternatieven voorhanden zijn.
Transitieperiode
Critici melden dat de alternatieven wel degelijk al bestaan. Verschillende Europese milieuorganisaties stellen in een rapport dat in diverse producten natuurlijke alternatieven al worden gebruikt. Ondertussen heeft het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) zich aangesloten bij de stellingname van de producenten en adviseert een transitieperiode van vijf jaar waarin alternatieven ontwikkeld kunnen worden.
Tekst: Lotte Opdam
Beeld: Susan Rexwinkel